„I u dobru i u zlu“ naziv je gostujuće izložbe koja je danas otvorena u Istorijskom arhivu Niš. Autori izložbe su Biljana Eraković i Aleksandar Nikolić arhivisti Istorijskog arhiva „Veroslava Veljašević” iz Smederevske Palanke. Izložbu čini na desetine fotografija iz perioda 1873-1945. godine, iz ličnih i porodičnih albuma, kao i zbirki koje čuva Arhiv u Smederevskoj Palanci. Najstarija fotografija datira iz 1898. godine, a snimljena je u Azanji, na venčanju meštanke Živke Stanimirović.
„To su tihi i najupečatljiviji svedoci naše prošlosti. Dominiraju upravo one koje su nastale na venčanjima koja u stara vremena nisu bila ni nalik današnjim. Čin venčanja i svadbenog veselja, u to vreme, ticali su se najuže porodice, a veselja nisu bila masovna kao danas“, kaže Snežana Savić direktorka Istorijskog arhiva u Smederevskoj Palanci.
Osim fotografija postavku čine brojne pozivnice za venčanja, obaveštenja o bračnom ispitu, čestitke i telegrami, čak i kolektivna fotografija osnivača Društva za svadbarinu, doživljenje i posmrtninu, koje je 1900. godine formirano u Smederevskoj Palanci.
Kuriozitet izložbe je pozivnica za svadbeno veselje iz 1873. godine, koja je i najstariji eksponat.
„Kao što smo belu haljinu za venčanje preuzeli od Britanaca, tako je, kao deo evropske mode, prihvaćena i pozivnica za venčanje. One su bile privilegija i statusni simbol bogatijih. Sama izrada pozivnice podrazumevala je određeni nivo kulture pismenosti naručioca, ali i vizuelnu kulturu, koja se ogledala u simbolima karakterističnih za vreme u kojem su nastale, sa obaveznim Dok nas smrt ne rastavi, rečenicom iz bračnog zaveta“ , ističe Savić.
Ovom pozivnicom, davne 1873. godine, mladoženja Jefrem N. Todorović, požarevački trgovac, obaveštava imenom nepoznatog adresanta, da stupa u brak sa Savkom, kćerkom g. Milana Šiškovića, trgovca iz Palanke i učtivo poziva na svadbeno veselje koje će se održati u nedelju, 29. aprila u njegovoj kući u Požarevcu.
Tekst pozivnice uokviren je floralnim i geometrijskim elementima, simetričnim predstavama krilatih ženskih figura u antičkim odeždama, sa trubama i vencima u rukama. Ruka u ruci često predstavlja tradicionalni simbol dobrodošlice, poverenja, zahvalnosti, sklapanja ugovora, čestitanja i sl. Pozivnica je štampana u čuvenoj štampariji N. Stevanovića i Družine u Beogradu.
Izložba „I u dobru i u zlu“ biće otvorena za posetioce do kraja aprila.
