Zavod za zaštitu prirode Srbije promovisao je danas drugo izdanje, dopunjeno novim podacima speleoloških istraživanja, monografije „SPOMENIK PRIRODE CERJANSKA PEĆINA okolina, prirode, zaštita“. Ona je pravo prirodno blago nadomak Niša i Niš treba da se ponosi Cerjanskom pećinom.
Cerjanska pećina je jedna od najdužih u Republici Srbiji, tačnije treća po veličini. Otkriveni su neki novi delovi koji su je doveli u rang pećinskih sistema, tako da je dužina pećine sada preko 7 kilometara, rekao je urednik izdanja Dragan Nešić.
Objašnjava da su odmah nakon objavljivanja prvog izdanja, 13. novebra 2016 godine istraživači ušli u zonu „kolapsa“ koja se neposredno vezuje za pećinu Provaliju, čime je potvrđena veza pećine Provalije i Kravljanske jame, a Cerjanska pećina je dobila status pećinskog sistema. Nešić kaže da je tim otkrićem prvo izdanje već bilo zastarelo i javila se potreba za novim.
Prema njegovim rečima jedino pitanje koje je ostalo nerešeno je spoj sa cerjanskom Propašću koja se nalazi u blizini ulaza u Cerjansku pećinu, odnosno u pećinu Provaliju. Ukoliko bi se u dubini krečnjačke mase utvrdilo da se kanali spajaju, to bi značilo da bi Cerjanska pećina mogla da bude dugačka i preko 10 kilometara.
„Posebna vrednost pećine je ta što može da se prati podzemna reka pećine, zatim delovi pećine koji su stalno potpoljeni, delolvi pećine koji su na višem nivou i bogati su nakitom, stalaktitima, stalagnitima, a posebno helaktitima po čemu su karakteristični veliki pećinski sistemi“, kazao je Nešić.
Danko Jović, rukovodilac radne jedinice Zavoda za zaštitu prirode Srbije u Nišu istakao je na promociji monografije da je zanimljivo to što su tokom istraživanja primetili i da u ovoj pećini žive daždevnjaci, kojima tu nije prirodno stanište.
„Bilo nam je fascinantno kada smo otkrili larve daždevnjaka zato što nisam nigde video toliko jedinki na jednom mestu. Kada smo došli i do dubina od preko 2000 metara mi smo i dalje sretali te životinje. Onda smo ih malo detaljnije istraživali, beležili, fotografisali, tako da smo znali svakog od njih po odrđenom obliku. Sretali smo ih i kasnije, posle nekoliko godina i došli do zaključka da oni odlično opstaju u mračnim uslovima, da se tu hrane“, rekao je Jović i dodao da to nisu životinje koje su prilagođene životu u pećinu, već ih je tu voda unela, ali one namaju mogućnost da izađu napolje zato što je pećina komplikovana.
Cerjanska pećina je dostupna za turiste, ali ne u uređenim uslovima, kako se pećina ne bi devastirala. Pećina je ponorska, u nju utiče reka Provalija, ima suženih delova, trebalo bi dosta toga da se izmeni, da se razore pećinski kanali i tavanice.
„Zato se krenulo na vrijantu ekskluzivne posete manjeg broja ljudi, a ne masovne poput đačkih ekskurzija. Vrednost pećine nije samo u turizmu, već u mogućnosti da Niš može da prezentuje da se jedno ovakvo privredno dobro nalazi u njegovoj okolini“, zaključio je Nešić.
Uvođenje turista obavlja Direkciija za izgradnju grada Niša i iz godine u godinu se povećava njihov broj.
